Máu bao gồm những thành phần nào?
Máu lưu thông trong cơ thể con người chiếm 7 – 9% trọng lượng cơ thể gồm có 2 thành phần chính:
Huyết cầu chiếm khoảng 46% gồm:
- Hồng cầu: nhờ Hemoglobin, hồng cầu vận chuyển oxy từ phổi đến các mô và lấy carbon dioxide từ mô về phổi để thải ra bên ngoài. Đời sống trung bình của hồng cầu khoảng 120 ngày. Mỗi ngày có khoảng 1% hồng cầu già chết đi và được thay thế bởi các hồng cầu mới được tạo ra từ tuỷ xương.
- Bạch cầu: chức năng bảo vệ cơ thể nhờ 5 loại bạch cầu khác nhau.
- Tiểu cầu: tham gia vào quá trình cầm máu ban đầu, tạo nút tiểu cầu bịt kín vết thương thành mạch để ngăn chặn sự chảy máu. Đời sống tiểu cầu thay đổi từ 9 – 11 ngày.
Huyết tương chiếm 54%, là một hỗn dịch màu vàng nhạt với 91% là nước, 7% protein và các thành phần khác như điện giải, chất dinh dưỡng, các khí hoà tan, sản phẩm bài tiết, hormon và các men chiếm 2%. Chức năng trong huyết tương nhờ các thành phần tồn tại trong huyết tương mà chúng ta sẽ phân tích dựa vào các xét nghiệm sinh hoá.
Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu là gì?
Tổng phân tích tế bào máu ngoại vi, thường được gọi là công thức máu, hay Complete Blood Count (CBC) là một xét nghiệm thường quy thường được thực hiện trong xét nghiệm. Mẫu máu sau khi được lấy ra sẽ được cho vào ống nghiệm có chứa chất chống đông để ngăn máu đông lại, sau đó được cho vào máy phân tích nhằm theo dõi các thông số của hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu.
Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu để làm gì?
Khảo sát các số lượng và thành phần các tế bào máu cung cấp các thông tin quý giá giúp các bác sĩ đánh giá hoạt động của tuỷ xương, phát hiện các bất thường trong cơ thể, định hướng được nguyên nhân gây bệnh để chẩn đoán và điều trị bệnh.
Dòng hồng cầu
- Thiếu máu: do thiếu sắt, thiếu vitamin B12, acid folic hay thiếu yếu tố nội tại (teo niêm mạc dạ dày, cắt bỏ toàn bộ dạ dày, loét ruột); trĩ, rong kinh, xuất huyết dạ dày,…; do suy tuỷ, tán huyết, thalassemia…
- Đa hồng cầu: tuỷ xương tăng sinh quá nhiều hồng cầu, sống ở vùng cao, suy tim, bệnh đường hô hấp mạn tính.
Bạch cầu:
- Tăng bạch cầu: nhiễm trùng cấp tính như viêm ruột thừa, viêm phổi… hay dị ứng, ký sinh trùng, ung thư máu…
- Giảm bạch cầu: do thuốc, suy tuỷ, bệnh tự miễn, lao, thương hàn, HIV, HBV,…
Tiểu cầu:
- Giảm tiểu cầu: do tổn thương tuỷ, cường lách, tồn tại kháng thể kháng tiểu cầu hoặc dùng thuốc,…
- Tăng tiểu cầu: do tăng sinh tuỷ, hội chứng viêm, nhiễm trùng cấp, sau cắt lách,…
- Ngoài ra, đây còn là xét nghiệm hữu ích thường thực hiện trước khi phẫu thuật.
Cần chuẩn bị gì khi đi xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu?
- Xét nghiệm này không chịu ảnh hưởng bởi chế độ ăn nên bệnh nhân không nhất thiết phải nhịn ăn trước khi lấy máu.
- Trước khi lấy máu cần nghỉ ngơi 15 phút, ổn định tâm lý vì hoạt động mạnh, chấn thương tâm lý sẽ làm thay đổi một số thành phần máu không phải do bất thường.
